Ο τοκετός στο σπίτι στην Ελλάδα θεωρείται ακόμα θέμα ‘‘ταμπού’’ και πάντα στα μαιευτικά debates δίνονται μάχες. Οι μαιευτήρες αναζητούν την ασφάλεια του μαιευτηρίου και αναρωτιούνται τι θα συμβεί στην περίπτωση επιπλοκής ενώ οι μαίες απαντούν ότι χωρίς την ύπαρξη παρεμβάσεων, η πιθανότητα επιπλοκής ελαχιστοποιείται.
Γιατί ένα ζευγάρι επιλέγει να γεννήσει στο σπίτι;
Όπως εξομολογούνται οι γυναίκες που γεννούν στο σπίτι:
-Νιώθουν ασφάλεια στο οικείο περιβάλλον του σπιτιού τους.
-Έχουν ελευθερία κινήσεων, εισπράττουν την υποστήριξη και τον σεβασμό για τη γέννα από τις μαίες και τα άλλα άτομα που παρευρίσκονται στον τοκετό (σύντροφοι, βοηθοί μητρότητας κλπ).
-Εμπιστεύονται και ακολουθούν το σώμα τους, το ένστικτο και το συναίσθημά τους, χωρίς παρεμβάσεις, χωρίς πολλά χέρια και πρόσωπα.
–Οι μπαμπάδες έχουν πολύ ενεργό ρόλο, και το καλωσόρισμα του νέου μέλους γίνεται με ηρεμία, πολλή αγάπη και σεβασμό.
–Το περιβάλλον είναι ήρεμο, με χαμηλό φωτισμό συνήθως και χωρίς φωνές. Ιδανικό για μια τόση μαγική στιγμή γεμάτη δέος όπως είναι η γέννηση ενός παιδιού από το σώμα της μητέρας του.
H Birthplace μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο είχε ως στόχο να απαντήσει ερωτήματα σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη που έχει ο τοκετός εντός και εκτός μαιευτηρίου σε γυναίκες χαμηλού κινδύνου τηρώντας τα κριτήρια που ορίζει ο NICE. (ΒΜJ 2011). Έλαβαν μέρος 64.538 γυναίκες. Οι γυναίκες που επέλεξαν να γεννήσουν στο σπίτι χρησιμοποίησαν λιγότερη αναλγησία, δέχτηκαν λιγότερες παρεμβάσεις και η ψυχολογία τους μετά τον τοκετό ήταν καλύτερη από εκείνες που γέννησαν στο μαιευτήριο.
Παρέμβαση/Αποτέλεσμα
Τοκετός στο σπίτι
Μαιευτήριο
Αυτόματη Έναρξη τοκετού
ΤσΣ. 92.8%
Μ 73.8%
Φυσιολογικός τοκετός
ΤσΣ. 87.9%
Μ. 57.6%
Επείγουσα καισαρική τομή
ΤσΣ 2.8%
Μ 11.1%
Επεμβατικός τοκετός
ΤσΣ 2.0%
Μ 7.4%
3ου και 4ου βαθμού ρήξεις περινέου
ΤσΣ 1.9%
Μ 3.2%
Αιμορραγία που χρειάστηκε να γίνει μετάγγιση αίματος
ΤσΣ 0.6%
Μ 1.2%
Χρήση ωκυτοκίνης
ΤσΣ 5.4%
Μ 23.5%
Επισκληρίδιος αναλγησία
ΤσΣ 8.3%
Μ 30.7%
Περινεοτομή
ΤσΣ 5.4%
Μ 19.3%
Το 2000 στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης πραγματοποιήθηκε μια μετά-ανάλυση ερευνών που σύγκριναν γυναίκες χαμηλού κινδύνου που επέλεξαν να γεννήσουν στο σπίτι και άλλων που επέλεξαν να γεννήσουν στο μαιευτήριο. Η μετά-ανάλυση δεν έδειξε καμία μητρική θνησιμότητα και καμία στατιστικά σημαντική διαφορά στην περιγεννητική θνησιμότητα.
Μια πιο παλιά μελέτη έδειξε άριστα αποτελέσματα με πολύ χαμηλά ποσοστά παρεμβάσεων σε τοκετούς στο σπίτι. Η ίδια μελέτη υποστήριξε πως ο προγραμματισμένος τοκετός στο σπίτι με μαίες μπορεί να είναι μια ασφαλής εναλλακτική λύση για υγιείς γυναίκες χαμηλού κινδύνου.
Ποιες γυναίκες μπορούν να χαρακτηριστούν ως χαμηλού κινδύνου;
• Ηλικία κύησης >37εβδομάδες
• Μονήρης κύηση
• Κεφαλική προβολή
• Αυτόματη Έναρξη τοκετού
• Εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές
• Προηγούμενες κυήσεις χωρίς σοβαρές επιπλοκές στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τον τοκετό και μετά τον τοκετό
• Ηλικία γυναίκας 16-42 ετών
• BMI σώματος >18.5 και < 35
Περιπτώσεις γυναικών όπου αντενδείκνυται ο τοκετός στο σπίτι:
Αναπνευστικά προβλήματα
Σοβαρό άσθμα –χρήση νεφελοποιητή
Κυστική ίνωση
Αιματολογικά προβλήματα
Δρεπανοκυτταρική νόσος
Προηγούμενη πνευμονική εμβολή, φλεβική θρόμβωση
Νόσος Von Willebrands και άλλες θρομβολυτικές διαταραχές
Ιδιοπαθή
Νευρολογικά προβλήματα
Επιληψία
Νευρολογικές ασθένειες
Ενδοκρινολογικά προβλήματα
Μη ελεγχόμενη θυροειδοπάθεια
Διαβήτης
Άλλες ενδοκρινικές διαταραχές (π.χ. Cushing)
Νεφρικές διαταραχές/ανωμαλίες
Ψυχιατρικό ιστορικό
Καρδιαγγειακά προβλήματα
Γνωστή καρδιακή διαταραχή/ Εκ γενετής καρδιακή ανωμαλία
Λοιμογόνοι παράγοντες
ΤΒ
ΗΙV
Toxoplasmosis
Ανεμοβλογιά
Έρπητας γεννητικών οργάνων
Γαστρο-οισοφαγικά προβλήματα
Παθήσεις σπλήνα
Σύνδρομο Chron
Χειρουργικές επεμβάσεις
Ανοσολογικά προβλήματα
Ρευματοειδής Αρθρίτιδα
Ερυθυματώδης λύκος
Μαιευτικό ιστορικό
Προηγούμενη ρήξη 4ου βαθμού
Προηγούμενη δυστοκία ώμων
Προηγούμενο νεογνό με βάρος γέννησης >4.500γρ
Προβλήματα τωρινής εγκυμοσύνης
HB<10g/dl
APH
Προδρομικός πλακούντας
Δίδυμη κύηση
Υποψία θρομβοεμβολικού επεισοδίου
Υπέρταση(>140/90)
Προεκλαμψία
Διαβήτης κύησης
Πόσο ασφαλής είναι ο τοκετός στο σπίτι;
Οι μαίες θεωρούνται παγκοσμίως ως η καταλληλότερη επιλογή επαγγελματία υγείας για να πραγματοποιήσουν έναν τοκετό στο σπίτι. Οφείλουν να προάγουν τον φυσιολογικό τοκετό και να υποστηρίζουν κάθε ζευγάρι που αποφασίζει να γεννήσει στο σπίτι.
Επιπλέον, οφείλουν να διαθέτουν κατάλληλο εξοπλισμό για να μπορέσουν να υποστηρίξουν την διεκπεραίωση του τοκετού με ασφάλεια και να είναι έτοιμες να αναγνωρίσουν κάποιο σημάδι που θα τις οδηγήσει στην είσοδο του μαιευτηρίου.
Πάντα φροντίζουν να υπάρχει διαθέσιμο και ένα plan B όπως αποκαλείται σε περίπτωση που χρειαστεί να υπάρξει άμεση μετάβαση στο μαιευτήριο. Οι μαιευτικές ομάδες τουλάχιστον της Αθήνας (γιατί αυτές γνωρίζω και για αυτές θα μιλήσω) έχουν καταφέρει τα τελευταία χρόνια να αυξήσουν τους τοκετούς στο σπίτι και ταυτόχρονα να έχουν πολύ καλά περιγεννητικά αποτελέσματα.
Βιβλιογραφία
Anderson RE, Murphy PA. “Outcomes Of 11,788 Planned Home Births Attended By Certified Nurse-Midwives.
A Retrospective Descriptive Study.” Journal of Nurse Midwifery, 1995 Nov-Dec;40(6):483-92. (Abst).
Ball J. A. and Washbrook M (1996) A Framework for Workforce Planning and decision making for midwifery services. Books for midwives press. Elsevier.
Department of Health (2007) Maternity Matters. Choice, access and continuity of care in a safe service. Maternity Matters (DH 2007) London CO.
Department of Health (2004) Maternity Standard, National Service Framework for Children,
Young People and Maternity Services. London COI.
Enkin, et al, A Guide to Effective Care in Pregnancy and Childbirth . Oxford University Press, 2000.
Henci Goer, Obstetric Myths versus Research Realities: A Guide to the Medical Literature. Bergin & Garvey,1995.
National Institute for Health and Clinical Excellence (2008) Antenatal Care; Routine care for the healthy pregnant women, London NICE.
National Institute for Health and Clinical Excellence (2007) Intrapartum Care; care of healthy women and their babies during childbirth.
National Institute for Health and Clinical Excellence (2006) Routine postnatal care of women and their babies London NICE.
Perinaal Institute (2007) Assessment of fetal growth using customized groeth charts NICE antenatal care guidelines vs Best practice.
Standards for Birth Centre in England (2009) Royal College of midwives 2009 London Murray.
