Όταν ένα παιδί μεγαλύτερο των πέντε χρονών βρέχεται τα βράδια, τότε λέμε ότι έχει νυκτερινή ενούρηση. Ένα στα πέντε παιδιά(20%) στην ηλικία των πέντε χρονών έχει ενούρηση, 5% στην ηλικία των δέκα χρονών και 1% των ενηλίκων εξακολουθούν να έχουν ενούρηση. Άρα είναι ένα πάρα πολύ συχνό φαινόμενο και δε χρειάζεται να αγχώνεστε ιδιαίτερα για αυτό. Η ενούρηση είναι τρεις φορές πιο συχνή στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια. Αν ρωτήσετε τους γονείς σας, τότε θα σας αποκαλύψουν πιθανότατα ότι είχατε και εσείς το ίδιο πρόβλημα στην παιδική σας ηλικία. Έχει δηλαδή άμεση σχέση με την κληρονομικότητα.
Τι προκαλεί την νυκτερινή ενούρηση;
Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα εντελώς σίγουροι τι προκαλεί την ενούρηση. Οι πιο πιθανές υποθέσεις είναι οι εξής:
1. Το παιδί έχει πολύ μικρή κύστη με αποτέλεσμα να μην χωρά τα ούρα που παράγονται το βράδυ.
2. Το παιδί κοιμάται τόσο βαθιά, που το σήμα της κύστης ότι έχει γεμίσει και χρειάζεται να αδειάσει δεν το ξυπνά. Θα διαπιστώσετε και εσείς ότι το παιδί σας, δεν ξυπνά με τίποτα ακόμα και αν χρησιμοποιήσετε έντονους θορύβους.
Σπανιότατα υπάρχουν παθήσεις των νεφρών που μπορεί να προκαλέσουν ενούρηση. Τα ψυχολογικά προβλήματα δεν είναι αποδεκτό ότι μπορεί να προκαλέσουν ενούρηση. Αντίθετα, η ενούρηση μπορεί να προκαλέσει ψυχολογικά προβλήματα. Η δυσκοιλιότητα μπορεί να έχει σχέση με την ενούρηση, για αυτό πάντα πρέπει να διορθώνεται με τη σωστή δίαιτα.
Κάθε παιδί με νυκτερινή ενούρηση πρέπει να επισκέπτεται τον παιδίατρο του και αν είναι δυνατό τον ειδικό γιατρό που ασχολείται με τέτοιου είδους ουρολογικά προβλήματα. Αφού γίνουν οι κατάλληλες εξετάσεις και διαβεβαιωθείτε ότι δεν έχει τίποτα το παθολογικό το παιδί σας, τότε πρέπει να ηρεμήσετε και να κουβεντιάσετε όλοι μαζί (γονείς, παιδί και γιατρός) ποια είναι η πιο κατάλληλη αντιμετώπιση-θεραπεία για το παιδί σας.
Οι πιο κάτω γενικές οδηγίες είναι πολύ χρήσιμες:
1. Ποτέ μην κριτικάρετε το παιδί σας για αυτό το πρόβλημα. Το παιδί χρειάζεται υποστήριξη. Πέστε του ότι δεν είναι δικό του το λάθος και ότι είστε σίγουροι για την προσπάθεια που κάνει να παραμείνει στεγνό. Μιλήστε στα αδέλφια του και εξηγήστε τους ότι δεν πρέπει να “πειράζουν” το αδελφάκι τους για αυτό το θέμα.
2. Το παιδί πρέπει οπωσδήποτε, πριν κοιμηθεί να αδειάζει τελείως την κύστη του.
3. Να βάζετε νάιλον κάλυμμα στο στρώμα έτσι ώστε να προστατεύεται από τα ούρα.
4. Μη βάζετε στο παιδί σας πάνα, γιατί το κάνετε να αισθάνεται σαν βρέφος.
5. Έχετε πάντα σε χώρο, ώστε να τα βρίσκει εύκολα, καθαρές πιτζάμες και εσώρουχα σε περίπτωση που τα χρειαστεί. Αν το βράδυ ξυπνήσει και χρειάζεται τη βοήθεια σας, τότε βοηθήστε το να αλλάξει τα σεντόνια ή να βρει τα καθαρά ρούχα. Αν είναι όμως σε ηλικία που μπορεί να τα κάνει μόνο του, τότε πρέπει να αναλάβει την ευθύνη το ίδιο το παιδί.
6. Αν το παιδί αποδειχθεί ότι έχει μικρή κύστη, τότε κάποιες ασκήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να βοηθήσουν. Όταν αισθάνεται το παιδί ότι πρέπει να πάει στο αποχωρητήριο, να προσπαθεί να συγκρατεί όσο μπορεί τα ούρα του.
7. Εξηγήστε στο παιδί σας, ότι δεν πρέπει να πίνει άφθονα υγρά πριν πάει για ύπνο.
8. Το να ξυπνάτε τα βράδια και να παίρνετε το παιδί στο αποχωρητήριο, το μόνο που θα προσφέρει είναι κούραση σε σας. Δεν θα βοηθήσει αποτελεσματικά.
Πώς θεραπεύεται;
Υπάρχουν ουσιαστικά τρεις γενικά αποδεκτές θεραπείες:
1. Αντιδιουρητική ορμόνη. Το φάρμακο αυτό, μπορεί να το πάρει το παιδί σε χάπι από το στόμα ή σε spray από τη μύτη, το βράδυ πριν κοιμηθεί. Οι επιπλοκές στη σωστή δοσολογία είναι σπάνιες, αλλά έχει δυο βασικά μειονεκτήματα. Πρώτον είναι πάρα πολύ ακριβό και δεύτερο μόλις το παιδί σταματήσει να το παίρνει υπάρχει πιθανότητα περίπου 50% να ξαναρχίσει η ενούρηση. Ο τρόπος που δρα το φάρμακο αυτό, είναι συγκρατώντας το νερό στον οργανισμό του παιδιού.
2. Ημιπραμίνη. Το φάρμακο αυτό αυξάνει τη χωρητικότητα της κύστης και αλλάζει τον ύπνο του παιδιού. Έχει επιτυχία 50-70% αλλά έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα. Είναι πολύ τοξικό φάρμακο σε περίπτωση που το πάρει κατά λάθος ένα νεότερο αδελφάκι. Για αυτό πρέπει να το φυλάγετε με πολύ προσοχή.
3. Ξυπνητήρι ενούρησης. Πολλές κλινικές χρησιμοποιούν το ξυπνητήρι σαν θεραπεία πρώτης εκλογής. Τα πλεονεκτήματα είναι ότι είναι σχετικά φθηνό (το αγοράζεις μια φορά) και όταν το παιδί γίνει καλά η πιθανότητα να ξαναρχίσει την ενούρηση είναι πάρα πολύ μικρή. Είναι όμως πολύ σημαντικό να γίνει ορθή χρήση για να είναι αποτελεσματικό (Βλέπε οδηγίες χρήσης ξυπνητηριού ενούρησης). Το ξυπνητήρι αποτελείται από ένα κουδούνι που το βάζει το παιδί στο πέτο της πιτζάμας και ένα καλώδιο που φτάνει μέχρι το εσώρουχο του παιδιού. Μόλις πάνε πάνω στο καλώδιο λίγες σταγόνες ούρων, τότε αυτό αρχίζει να κτυπά και να ξυπνά το παιδί
Ξυπνητήρι ενούρησης
O κύριος σκοπός του ξυπνητηριού είναι να σε ξυπνά τη νύκτα για να πηγαίνεις στο αποχωρητήριο. Δεν πρόκειται να σε βοηθήσει, εκτός εάν προσπαθείς να το ακούς όταν κτυπά και να ανταποκρίνεσαι γρήγορα.
Οδηγίες προς το παιδί:
1. Δοκίμασε να δουλέψεις το ξυπνητήρι τοποθετώντας πάνω στα ηλεκτρόδια ένα βρεγμένο δάκτυλο. Αμέσως μετά πήγαινε στο αποχωρητήριο, όπως θα πήγαινες αν κτυπούσε ενώ κοιμόσουν.
2. Να έχεις πάντα ένα μικρό φως στο δωμάτιο σου ,για να βλέπεις τι κάνεις όταν ξυπνάς.
3. Μόλις ακούσεις το ξυπνητήρι, σήκω αμέσως από το κρεβάτι και πάτα το κατάλληλο κουμπί για να κλείσεις το ξυπνητήρι.
4. Πήγαινε γρήγορα στο αποχωρητήριο και άδειασε την κύστη σου ,για να δεις πόσα ούρα κατόρθωσες να κρατήσεις.
5. Βάλε καινούρια εσώρουχα και πιτζάμες και ξανασύνδεσε το ξυπνητήρι. Υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι την επόμενη φορά θα πρέπει να προλάβεις το ξυπνητήρι, πηγαίνοντας στο αποχωρητήριο πριν αυτό προλάβει να κτυπήσει.
Χρησιμοποίησε το ξυπνητήρι μέχρι να παραμείνεις στεγνός για 3-4 βδομάδες.
Οδηγίες προς τους γονείς:
Αν το παιδί σας δε ξυπνά αμέσως με το χτύπημα του ξυπνητηριού (αυτό συμβαίνει με τα περισσότερα παιδιά) τότε χρειάζεται τη δική σας βοήθεια.
1. Πηγαίνετε γρήγορα στο δωμάτιο του παιδιού, ανάψτε το φως και πες δυνατά ” Σήκω από το κρεβάτι και στάσου όρθιος”.
2. Εάν δεν υπακούσει στις οδηγίες σας, τότε βάλτε το παιδί στην καθιστή θέση και σκουπίστε το πρόσωπό του με ένα βρεγμένο ρούχο, μέχρι να ξυπνήσει.
3. ΜΗΝ κλείνετε ποτέ το ξυπνητήρι εσείς. ΜΟΝΟ το παιδί σας μπορεί να το κλείσει.