Γιατί ένα παιδί βρίζει; Είμαστε σίγουροι ότι αντιλαμβάνεται την “κακιά” λέξη την οποία χρησιμοποιεί; Πως εμείς ως γονείς μπορούμε να ελέγξουμε την χρήση τέτοιων λέξεων ή φράσεων από το παιδί; Ο εγγεγεραμμένος κλινικός ψυχολόγος Στυλιανός Κωνσταντίνου απαντά!
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ο γονιός είναι δυνατό να βρεθεί προ εκπλήξεως μπροστά σε διάφορες φράσεις που το παιδί (νηπιακής συνήθως ηλικίας) ενδεχομένως να πει. Ο γονιός λόγω του περιεχομένου των φράσεων πιθανότατα να μην περιμένει να τις ακούσει από το παιδί και συνήθως ανατρέχει στο να αναζητήσει από που το παιδί άκουσε ή έμαθε να χρησιμοποιεί τις συγκεκριμένες φράσεις. Με το να βρεθεί η πηγή αυτών τω φράσεων δεν σημαίνει ότι το παιδί σταματά αυτόματα τη χρήση τους. Η εύρεση της προέλευσής τους αποτελεί απλώς μέρος της σωστής και ολοκληρωμένης διερεύνησης του «ιστορικού» για το «πώς» και το «γιατί» αυτή η λέξη ή η φράση ειπώθηκε από το παιδί.
Πώς μπορεί να ελεγχθεί ή να περιοριστεί η χρήση τέτοιων φράσεων από το παιδί;
Είναι χρήσιμο ο γονιός να είναι γενικότερα «ανοιχτός» στο θέμα της επικοινωνίας με το παιδί, χωρίς να το κατηγορεί ή να το επικρίνει, ούτε να είναι «έτοιμος για κατσάδα» στην πρώτη ασυμφωνία του με το παιδί. Με αυτό τον τρόπο πιστεύεται ότι το παιδί θα μπορεί «πιο ελεύθερα» και «άφοβα» να μιλήσει στο γονιό του. Η ενημέρωση του γονέα για την προέλευση της φράσης μπορεί να του δώσει την ευκαιρία να διερευνήσει τις συνθήκες του πλαισίου (π.χ. παρέα) στο οποίο το παιδί άκουσε τη φράση. Επιπλέον, ο γονιός με προσαρμοσμένο στην ηλικία του παιδιού λόγο, τού εξηγεί γιατί «δεν πρέπει» το παιδί να χρησιμοποιεί τέτοιες κουβέντες. Είναι αναμενόμενο το παιδί να ανταποκριθεί με μεγάλο ή μικρό αριθμό ερωτήσεων σχετικά με αυτό.
Χρειάζεται ο γονιός να είναι πρόθυμος στο να επιλύσει κάθε απορία του παιδιού, έχοντας ως στόχο την υγιή αναπτυξιακή πορεία του παιδιού. Για κανένα λόγο ο γονέας δεν κατηγορεί στο παιδί το οποιοδήποτε άτομο από το οποίο το παιδί ενδεχομένως να έμαθε τις εν λόγω λέξεις.
Αν ο γονέας παρατηρήσει ή διαπιστώσει ότι το παιδί παρά τις συστάσεις του, εξακολουθεί να βρίζει, τότε ίσως να χρειαστεί η σωστή οριοθέτηση από μέρους του γονιού. Συνήθως, δεν επικροτείται ούτε συστήνεται οι γονείς να επιβραβεύουν το παιδί στο να είναι σωστό. Χρειάζεται, απλώς, να εξηγήσουν και να «εκπαιδεύσουν» το παιδί να είναι σωστό. Τέτοιου είδους εκπαίδευση δεν περιορίζεται μόνο στη «θεωρία» από το γονιό στο παιδί. Είναι σημαντικό η «εκπαίδευση» να αποτελεί μέρος της γενικότερης διαπαιδαγώγησης του παιδιού και η πιθανή «παρεμβολή» απρεπών λέξεως από το παιδί να αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, το οποίο οι γονιός να είναι έτοιμος να διαχειριστεί σωστά.
Ορισμένοι γονείς στην προσπάθειά τους να «εκπαιδεύσουν» το παιδί να αποφεύγει τις απρεπείς φράσεις, εξηγούν στο παιδί τη σημασία τους. Δεν αποκλείεται τα παιδιά να «φυλάξουν» σαν απόθεμα τη ερμηνεία αυτών των λέξεων, και να τη χρησιμοποιήσουν στις περιπτώσεις που τα ίδια θα θεωρήσουν ότι «έχουν την ανάγκη» να βρίσουν.
Η πιθανότητα χρήσης του «μη ορθού λόγου» από το παιδί δεν μπορεί εύκολα να προβλεφθεί ούτε να εκτιμηθεί. Εξαρτάται από τις αλληλεπιδράσεις του παιδιού, και τις συνθήκες του κάθε πλαισίου στο οποίο ανήκει το παιδί. Σημασία έχει η σωστή εξ αρχής διαπαιδαγώγηση του παιδιού, και η ετοιμότητα του γονιού να διαχειριστεί το περιστατικό.
Στυλιανός Κωνσταντίνου
Εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος
[email protected]
www.sccpcy.com
Facebook – Instagram: stylianos.constant
Τηλ.: 99 860686
