Ανάλογα με την ηλικία τους εκφράζουν διαφορετικούς φόβους και με διαφορετικό τρόπο. Δηλαδή κάποια παιδιά μπορεί να μην εξωτερικεύουν τους φόβους τους, ενώ κάποια άλλα επιλέγουν να τους συζητήσουν. Όλα αυτά βέβαια εξαρτώνται από την δική σας προσέγγιση.
Σύμφωνα με τους ειδικούς ο φόβος είναι ένα κυρίαρχο συναίσθημα, καθώς όλοι βρισκόμαστε αντιμέτωποι μαζί του. Προκαλεί δυσφορία και άγχος, όμως είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι στους επικείμενους κινδύνους.
Πότε όμως ένας φόβος μετατρέπεται σε φοβία;
- Όταν η παιδική φοβία εμφανίζεται συχνά με πιο έντονη διάρκεια και μετατρέπεται σε τρόμο και πανικό.
- Όταν παρεμποδίζει την λειτουργικότητα και την ευεξία του παιδιού.
- Όταν οι αντιδράσεις συνοδεύονται από πιθανές διαταραχές ύπνου ή έντονα ψυχοσωματικά συμπτώματα.
- Όταν είναι ένας έντονος και αδικαιολόγητος φόβος.
- Όταν δεν είναι σε θέση να ελέγξει τις αντιδράσεις του και το άγχος που βιώνει την δεδομένη στιγμή
Τί φοβούνται συχνότερα τα παιδιά;
- Μέχρι το 2ο έτος φοβούνται περισσότερο τα ζώα ή έντομα, την ώρα του ύπνου, τον αποχωρισμό από τους γονείς, τους δυνατούς θορύβους, τις ξαφνικές κινήσεις.
- Το 3ο,4ο,5ο και 6ο έτος, φοβούνται συνήθως τον αποχωρισμό, τους ξένους, τους θορύβους, ζώα ή έντομα, το μπάνιο, το σκοτάδι, τον θάνατο, το ύψος, τα τέρατα, τα καιρικά φαινόμενα
- Από το 6ο μέχρι και το 12ο έτος, έχουν το φόβο των πτώσεων, των νέων καταστάσεων, τα αεροπλάνα, να χαθούν, την απαγωγή, να είναι μόνοι, τα άσχημά όνειρα, τα ατυχήματα, τα διαγωνίσματα.
- Το 13ο και 14ο έτος, φοβούνται τα εγκλήματα, τους πολέμους, τους ληστές, το διαζύγιο, τις σεξουαλικές σχέσεις, τους κακούς βαθμούς, τις τιμωρίες.
Οι φόβοι εμφανίζονται στα διάφορα στάδια ανάπτυξης. Όταν δηλαδή το παιδί μαθαίνει καινούρια πράγματα και έρχεται αντιμέτωπο με καινούριες προκλήσεις που πρέπει να διαχειριστεί, να προσαρμοστεί στις καινούριες καταστάσεις και έτσι να εξελίξει τις ικανότητές του για να είναι σε θέση, με την δική σας βοήθεια, να αντιμετωπίσει κάθε πιθανό κίνδυνο που παρουσιάζεται.
Τί πρέπει να κάνετε;
- Μην είστε αγχωτικοί γονείς, το παιδί μαθαίνει να συμπεριφέρεται απέναντι στους φόβους με τον ίδιο τρόπο που το κάνετε κι εσείς!
- Μην είστε υπερπροστατευτικοί – θυμηθείτε την ιστορία του ψύλλου!
- Δείξτε τους πραγματικούς κινδύνους και ξεχωρίστε τους από τους φανταστικούς
- Να ακούσετε με προσοχή και να ενθαρρύνετε το παιδί να εξωτερικεύσει τις σκέψεις του
- Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να νιώσει το παιδί ότι το κοροϊδεύουμε για τον φόβο του
- Εξηγείστε με απλό τρόπο τι είναι πραγματικό και τί όχι, π.χ. σε περίπτωση που φοβάται τα τέρατα
- Αποφεύγετε εκφράσεις που μπορεί να επιδεινώσουν τους φόβους του παιδιού
- Φέρτε το παιδί σας αντιμέτωπο με τους φόβους του ,όμως κάνοντάς το να νιώσει απόλυτα ασφαλές. Να γνωρίσει τον φόβο του βαθμιαία. Ανάλογα με την αντιμετώπισή σας θα την μιμηθεί και θα αντιληφθεί ότι ο φόβος που είχε δεν ήταν τόσο επικίνδυνος όσο νόμιζε. π.χ. κολύμπι-νερό, ένα κατοικίδιο
- Αν η φοβία δεν μπορεί να καταπολεμηθεί και διαρκεί περισσότερο από 6 μήνες πρέπει να επισκεφθείτε ένα παιδοψυχολόγο, ούτως ώστε να λύσει το πρόβλημα αποτελεσματικά για να μην στοιχειώνει και να μην καταδιώκει το παιδί σας.
Ποίος είναι ο δικός σας ρόλος στην ανάπτυξη των φοβίων των παιδιών;
Όταν γίνουμε γονείς μας διακατέχει το άγχος να προστατεύσουμε αυτήν την καινούρια ζωή. Αναρωτηθείτε πόσες φορές κάνατε κάτι που αν ζούσατε μόνοι δεν θα το κάνατε. Πόσες φορές κλειδώσατε την πόρτα όταν ήσασταν σπίτι. Πόσες φορές είπατε “πρόσεξε” για κάτι ασήμαντο. Πόσες φορές δείξατε την ανασφάλειά σας και τον φόβο σας όταν μπήκατε στο αεροπλάνο. Πόσες φορές είπατε πως το βράδυ δεν κάνει να βγαίνουμε έξω. Πόσες φορές φοβηθήκατε τα έντομα μπροστά στο παιδί σας ή ακούσατε κάποιον θόρυβο και ανησυχήσατε. Πόσες φορές….
Να θυμάστε πως εσείς είστε η αντανάκλαση και το πρότυπό του. Χωρίς να το καταλαβαίνετε, μεταφέρετε τις δικές σας φοβίες στα παιδιά σας.
Μέσα από την προσπάθειά σας να τα προστατεύσετε τους μεταλαμπαδεύετε τους δικούς σας φόβους. Θυμηθείτε την ιστορία του ψύλλου: Ένας ψύλλος μπορεί να πηδήξει όσο θέλει, τόσο ψηλά που έχει την ικανότητα να πηδάει 800 φορές πιο ψηλά από το σωματικό του ύψος. Πήρανε λοιπόν τον ψύλλο και τον κλείσανε σε ένα κουτάκι 20 εκατοστών. Τότε ξαναπήραν το ψύλλο και τον έβαλαν σε ένα κουτάκι 10 εκατοστών. Ο ψύλλος σε κάθε προσπάθειά του να πηδήσει ήταν πόνος και απογοήτευση.
Στην συνέχεια τον έκλεισαν σε ένα σπιρτόκουτο. Έτσι έπρεπε να περιορίσει το άλμα του στο ύψος μόλις ενός σπιρτόκουτου. Αφέθηκε στην συνέχεια ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει. Μόνο που δεν ξαναπήδησε ποτέ πιο ψηλά από το ύψος ενός σπιρτόκουτου.
Έτσι και τα παιδιά μας με κάθε φόβο, κάθε μην και δεν εξαιτίας της δικής μας ανασφάλειας, τους καλουπώνουμε και τους κόβουμε τα φτερά τους από τόσο μικρά… άθελά μας, αλλά καθοριστικά για την μετέπειτα ζωή τους
Πηγή: flowmagazine.gr
