Το νηπιαγωγείο είναι χώρος όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς τους.
Κατά το τελευταίο μισό του 20ου αιώνα η συνεργασία οικογένειας και νηπιαγωγείου θεωρήθηκε επιβεβλημένη, ως αποτέλεσμα ερευνητικών δεδομένων και επιστημονικών θεωριών που κυριάρχησαν στις Eπιστήμες της Αγωγής.
Τέτοιες θεωρίες και αντιλήψεις είναι:
α) Η δυνατή σχέση ανάμεσα στη διανοητική ανάπτυξη και τη νευροφυσιολογία του εγκεφάλου. Έρευνες σ’ αυτό τον τομέα απέδειξαν ότι κάθε φορά που το παιδί συγκροτεί μια γνώση, δομείται στον εγκέφαλο και ένας νευρώνας, που αποτελεί την υποδοχή της μελλοντικής γνώσης. Στην προσχολική ηλικία απαιτείται η διαμόρφωση πολλών και σύνθετων νευρώνων που να επιτρέπουν τη μετέπειτα γνωστική ανάπτυξη του μαθητή. Η συνεργασία οικογένειας-νηπιαγωγείου είναι το κλειδί για επίτευξη του στόχου αυτού.
β) Η συναισθηματική ανάπτυξη έχει τη βάση της στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού. Σ’ αυτά τα χρόνια καθοριστικά είναι το συναισθηματικό κλίμα στην οικογένεια, η ποιότητα των σχέσεων μεταξύ των μελών, των γονιών μεταξύ τους και με τα παιδιά τους.
γ) Το ενδιαφέρον των γονιών για την εκπαίδευση των παιδιών τους που σχετίζεται με τη σχολική επιτυχία.
Ποιοι είναι οι στόχοι της εμπλοκής των γονιών στο νηπιαγωγείο;
Να διευκολύνει την προσαρμογή του παιδιού και να του προσφέρει αίσθημα ασφάλειας.
Να αξιοποιηθούν οι γονείς ως οι πρώτοι δάσκαλοι των παιδιών τους, με σκοπό την καλύτερη γνωριμία των παιδιών, των ικανοτήτων, των αναγκών και των προβλημάτων τους από τις νηπιαγωγούς.
Να δώσει τη δυνατότητα στους γονείς να γνωρίσουν το σχολικό περιβάλλον, τους στόχους, τις δραστηριότητες, τα μέσα, τις προσεγγίσεις και να τους ενθαρρύνει να συμβάλουν στο εκπαιδευτικό έργο του σχολείου και στην αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Να ενθαρρυνθούν οι γονείς να συζητούν προβλήματα των παιδιών τους με τους εκπαιδευτικούς και να παίρνουν καθοδήγηση, όταν τη χρειάζονται.
Να καλλιεργηθεί το ενδιαφέρον των γονιών για την εκπαίδευση των παιδιών τους, πράγμα που θα συμβάλει στην καλύτερη επίδοση των παιδιών τους.
Να αξιοποιηθούν οι γονείς, τα ενδιαφέροντά τους, οι γνώσεις και τα επαγγέλματά τους ως πηγές στα προγράμματα του σχολείου και να τους προσφερθούν οι ευκαιρίες να συμβάλουν ενεργά.
Να δημιουργήσει ευκαιρίες, ώστε τα παιδιά να μοιραστούν εκπαιδευτικές εμπειρίες με τους γονείς τους και να τονώσουν την αυτοεκτίμησή τους.
Πώς λειτουργεί το ενδιαφέρον των γονιών, για να έχει θετική επίδραση στη σχολική επίδοση των παιδιών;
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι το ενδιαφέρον των γονιών για το σχολείο και την εκπαίδευση των παιδιών τους꞉
ενθαρρύνει και δημιουργεί εσωτερικά κίνητρα,
καλλιεργεί την αυτόνομη συμπεριφορά των παιδιών και μειώνει την πίεση,
καλλιεργεί καλές συνήθειες για τη σχολική εργασία και τη μελέτη,
καθοδηγεί τους μαθητές να διαμορφώνουν οι ίδιοι το πρόγραμμα της ημέρας, όταν η επίβλεψη της σχολικής εργασίας γίνεται με τη μορφή ενδιαφέροντος και όχι με τη μορφή ελέγχου και εξουσίας,
ενισχύει τη θετική συμπεριφορά και αποφεύγει την τιμωρία.
Πώς εκδηλώνονται και μεταβιβάζονται οι φιλοδοξίες των γονιών στα παιδιά τους;
Στην εκπαιδευτική βιβλιογραφία έχουν διατυπωθεί τρεις θέσεις που απαντούν την ερώτηση και είναι οι ακόλουθες:
1) Οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπα ή μοντέλα. Τα παιδιά παρατηρούν και μιμούνται τις συμπεριφορές των γονιών, υιοθετούν τις αντιλήψεις, στάσεις και αξίες τους, που γίνονται μέρος της ζωής και της προσωπικότητάς τους.
2) Οι γονείς είναι φορείς κοινωνικοποίησης. Διαμορφώνουν τις προσδοκίες τους, επικοινωνούν με τα παιδιά τους με τη συνεχή αλληλεπίδραση, ενισχύουν τη θετική αυτοεικόνα τους, παρέχουν στήριξη στην αντιμετώπιση δυσκολιών στη σχολική εργασία, καλλιεργούν τις ικανότητες των παιδιών και συμβάλλουν στη σχολική επιτυχία.
3) Οι γονείς γίνονται συνεργοί στη θεωρία «της αυτοεκπληρούμενης προφητείας». Καθορίζουν τους επιθυμητούς σκοπούς και τις συμπεριφορές όσον αφορά τις σπουδές και την επαγγελματική αποκατάσταση αργότερα και συντελούν στην εκπλήρωσή τους.
Οδηγός για γονείς
Οι γονείς πρέπει να διαδραματίζουν αποτελεσματικά το ρόλο τους και να ενεργούν ως ακολούθως:
Συμμετέχοντας σε συγκεντρώσεις γονιών που οργανώνονται στο νηπιαγωγείο, στις οποίες ενδείκνυται να παρευρίσκονται, ώστε να ενημερώνονται για τους σκοπούς και τους στόχους, τις διαδικασίες μάθησης, τους τρόπους αξιολόγησης, τους κανονισμούς λειτουργίας, το ρόλο τους και τους τρόπους εμπλοκής τους.
Συμμετέχοντας σε επισκέψεις γονιών σε τακτές ώρες, ώστε να ενημερώνονται για την πρόοδο των παιδιών τους.
Παρακολουθώντας μαθήματα στην τάξη, ώστε να αντιλαμβάνονται τον τρόπο που μαθαίνουν τα παιδιά.
Έχοντας γραπτή, τηλεφωνική ή προσωπική επικοινωνία με τους δασκάλους, ώστε να κατατοπίζονται για ό,τι σημαντικό αφορά τα παιδιά τους.
Συμμετέχοντας ενεργά σε σχολικές εκδηλώσεις, όπως εκδρομές, επισκέψεις, γιορτές, φιλανθρωπικές αγορές, για ενίσχυση των πόρων του σχολείου, αλλά και σε επιμορφωτικά προγράμματα και κοινωνικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις που οργανώνονται από το νηπιαγωγείο για τους γονείς, οι οποίοι με αυτό τον τρόπο νιώθουν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του νηπιαγωγείου.
Προσφέροντας βοήθεια προς τις νηπιαγωγούς στο εκπαιδευτικό έργο, στο σχεδιασμό και τη διεξαγωγή των μαθημάτων ως πηγή πληροφοριών και εποπτείας και ως βοηθοί στη συλλογή πληροφοριών. Ακόμη μπορούν να παρέχουν βοήθεια στους μαθητές να παρουσιάζουν τις εργασίες τους, να διορθώνουν τα παιχνίδια τους, να βάφουν, να ασχολούνται με το σχολικό κήπο.
Συμβάλλοντας στην εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του νηπιαγωγείου.
Έχοντας ενημέρωση και εμπλοκή στις καινοτομίες και εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, που αποτελούν προϋπόθεση για την επιτυχία τους
