Ο παιδίατρος Στέλιος Παπαβέντσης εξηγεί σε ένα άρθρο όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για το εμβόλιο της γρίπης
Φέτος κατά την χειμερινή περίοδο θα συνυπάρχει η πανδημία covid-19 με την έξαρση των ιών γρίπης. Πρόκειται για διαφορετικές ιώσεις – άρα αν περάσει κάποιος τη μία δεν αποκτά ανοσία για την άλλη. Κάθε χρόνο κυκλοφορούν 2-3 στελέχη γρίπης που μπορούν να προκαλέσουν την κλινική της εικόνα, οπότε ένα άτομο μπορεί να την περάσει και 2 και 3 φορές κλινικά. Άτομα σε ομάδες ευπαθείς υψηλού κινδύνου έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν βαριά και από την γρίπη και από τον covid-19. Ακόμα και υγιή άτομα, ιδιαίτερα όταν νοσούν συχνά από ιώσεις την μία πάνω στην άλλη, ιδιαίτερα όταν έρχονται νέες λοιμώξεις πριν αναρρώσουν πλήρως από την προηγούμενη, μπορεί να έχουν έτσι πτώση της άμυνάς τους και να έχουν πιο αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση, επιπλοκές, νοσηλεία κλπ.
Από την άλλη μεριά, τα αυξημένα μέτρα προστασίας λόγω της πανδημίας covid-19 (μάσκες, αντισηπτικά, υγιεινή χεριών, αποστάσεις κλπ) μπορεί να έχουν αυτήν την σεζόν θετικό αντίκτυπο με μείωση και των άλλων ιώσεων που μεταδίδονται με παρόμοιο τρόπο, όπως οι γρίπες, υπάρχει δηλαδή και μια πιθανότητα η σεζόν γρίπης φέτος να είναι πιο ήπια. Επί του παρόντος όμως δεν μπορεί να γίνει καμία πρόβλεψη για την πορεία τόσο της έξαρσης γρίπης φέτος όσο και της πανδημίας covid-19. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως ποια στελέχη γρίπης θα επικρατήσουν, πόσο καλά θα καλύπτει τα συγκεκριμένα στελέχη το φετινό εμβόλιο, επομένως είναι τελείως απρόβλεπτη η πορεία της γρίπης φέτος.
Το εμβόλιο γρίπης βγαίνει σε κυκλοφορία κάθε χρόνο τον Οκτώβριο, είναι εμβόλιο ασφαλές που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει μια μίνι εικόνα γρίπης, με ηπιότερα και συντομότερα συμπτώματα από την φυσική νόσηση. Ως προς την αποτελεσματικότητά του, αυτή δεν είναι υψηλή όπως τα περισσότερα εμβόλια της παιδικής ηλικίας, αλλά ποικίλει κάθε χρόνο μεταξύ 40-60%. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει σημαντικός αριθμός ατόμων που μπορεί να νοσήσει κανονικά από την γρίπη παρά το γεγονός ότι έχει κάνει το εμβόλιο. Από την άλλη όμως και σημαντικός αριθμός ατόμων που έκανε το εμβόλιο μπορεί να μην νοσήσει καθόλου φυσικά ή να νοσήσει πιο ήπια σε σύγκριση με το να μην έκανε το εμβόλιο. Το εμβόλιο γρίπης μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα να μην νοσήσεις ή να νοσήσεις πιο ήπια, μπορεί να βοηθήσει, αλλά δεν είναι πανάκεια. Αποτελεί πάντως το καλύτερο όπλο για την πρόληψη της γρίπης.
Το εμβόλιο είναι καλό να γίνει πριν την έξαρση της γρίπης, που προκύπτει συνήθως από Δεκέμβριο έως και Μάρτιο. Επομένως η καλύτερη περίοδος εμβολιασμού είναι από Οκτώβριο μέχρι και τις γιορτές Χριστουγέννων.
Παιδιά κάτω των 8-9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά κάνουν 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 1 μηνός, ενώ μεγαλύτερα παιδιά που εμβολιάζονται πρώτη φορά κάνουν μία δόση.
Το εμβόλιο γρίπης μπορεί να συγχορηγηθεί με όλα τα εμβόλια ρουτίνας στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών. Επομένως και μετά από συζήτηση με τον γιατρό, μπορούν να ενσωματωθούν στις τακτικές προυπάρχουσες επισκέψεις ρουτίνας, ή να γίνουν σε ξεχωριστό ραντεβού.
Το εμβόλιο μπορεί να γίνει αν ένα παιδί είναι απύρετο πάνω από 24 ώρες και είναι ζωηρό σε διάθεση, και αν έχουν περάσει τουλάχιστον 3 βδομάδες από προηγούμενο εμβολιασμό.
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για την εμβολιασμό ενάντια στην γρίπη, έως πέρυσι τουλάχιστον – αναμένουμε τις φετινές – συμπεραίνουμε ότι το εμβόλιο συνιστάται να κάνουν:
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
- Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες
- Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές
- Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας).
- Μεταμόσχευση οργάνων
- Δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)
- Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
- Χρόνια νεφροπάθεια
- Νευρομυϊκά νοσήματα
- Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας κύησης.
- Άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος(BMI) μεγαλύτερης των 40 kg/m2
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη (ΓΟΝΕΙΣ, ΠΑΠΟΥΔΕΣ, ΓΙΑΓΙΑΔΕΣ, ΝΤΑΝΤΑΔΕΣ ΚΑΙ ΟΣΟΙ ΑΛΛΟΙ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΒΡΕΦΗ ΚΑΤΩ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΜΗΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΞΑΡΣΗΣ).
- Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων- λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι).
- Βρεφονηπιοκόμοι, νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και όσοι έρχονται σε τακτική επαφή με μικρά παιδιά
ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
- Παιδιά που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες
Καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές
Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας).
Μεταμόσχευση οργάνων
Δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)
Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα, όπως κυστική ίνωση
Χρόνια νεφροπάθεια
Νευρομυϊκά νοσήματα
Παιδιά με παχυσαρκία
Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό ο κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη
- Παιδιά – μεγαλύτερα αδερφάκια που πηγαίνουν παιδικό – σχολείο ή έχουν συστηματικά επαφές με άλλα παιδάκια και έχουν στο σπίτι νεογέννητο ή βρέφος αδερφάκι κάτω των 12 μηνών κατά την περίοδο έξαρσης γρίπης.
- Βρέφη 6μηνών – 24 μηνών που πηγαίνουν βρεφονηπιακό σταθμό
Σημειώνεται ότι ο καθολικός εμβολιασμός για παιδιά άνω των 6 μηνών συστήνεται από CDC και Αμερικανική Παιδιατρικη Εταιρία αλλά δεν περιλαμβάνεται, τουλάχιστον προς το παρόν, στο βασικό χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών της Ελλάδας. Το πρόγραμμα εστιάζει στην προστασία ομάδων υψηλού κινδύνου.
Για τις οικογένειες που δεν έχουν αυστηρή ένδειξη εμβολιασμού, προτείνουμε να υπάρξει συζήτηση και έγκαιρη απόφαση, να ζυγίσετε τα παραπάνω δεδομένα και αν αποφασίζετε σε αυτήν την ιδιαίτερη περίοδο να το κάνουν τα παιδιά σας, ώστε να προγραμματίσετε την προμήθειά του και τα ραντεβού σας.
Επισημαίνεται ότι λόγω της πανδημίας covid-19 είναι επιτακτική ανάγκη να καλυφθούν πρώτα οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού για το εμβόλιο γρίπης και να μην υπάρχουν ελλείψεις. Ελπίζουμε η πολιτεία να μεριμνήσει για αυτό.
Επομένως κρίνεται αναγκαίο να επικοινωνήσετε με τον φαρμακοποιό σας, ιδιαίτερα αν βρίσκεστε ως γονείς ή τα παιδιά στις ευπαθείς ομάδες. Κρίνεται επίσης αναγκαίο να μεριμνήσετε για ραντεβού στο ιατρείο το κατάλληλο χρονικό διάστημα για να γίνει το εμβόλιο γρίπης στα παιδιά που έχουν ένδειξη αλλά και σε όσα επιθυμούν οι οικογένειές τους φέτος να εμβολιαστούν.
Σ Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2020
Πηγή: pediatros-thes.gr
