Αντιβιοτικά και παιδί: πραγματικές ενδείξεις και κίνδυνοι από κατάχρηση
Σε ποιες περιπτώσεις είναι χρήσιμα τα αντιβιοτικά;
Τα αντιβιοτικά καταπολεμούν λοιμώξεις από μικρόβια. Αν το παιδί μας είναι άρρωστο με συνάχι, βήχα ή πυρετό συνηθέστερα έχει λοίμωξη από ιό. Οι λοιμώξεις από ιούς είναι πολύ συχνές, ιδιαίτερα στα βρέφη και τα νήπια, και δεν καταπολεμούνται με αντιβιοτικά.
Πως θεραπεύεται η λοίμωξη από ιό (ίωση);
Ο οργανισμός του παιδιού σας έχει αμυντικά όπλα, όπως αντισώματα και ειδικά κύτταρα στο αίμα που καταπολεμούν κάθε λοίμωξη. Το μικρό παιδί έρχεται συνεχώς σε επαφή με καινούργιους ιούς. Έως ένα βαθμό η έκθεση αυτή σε ήπιους βλαπτικούς παράγοντες βοηθάει το ανοσοποιητικό σύστημα του μικρού παιδιού να ωριμάσει, είναι δηλαδή θεμιτή και απαραίτητη για το χτίσιμο της άμυνάς του. Ο οργανισμός του τους αντιμετωπίζει για πρώτη φορά. Αν αντιμετωπίσει έναν ιό επιτυχώς, την επόμενη φορά που ο ίδιος ιός μπει στο σώμα του δε θα αρρωστήσει γιατί θα προστατεύεται από τα αντισώματα που φτιάχτηκαν την πρώτη φορά. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι το μωρό είναι ευαίσθητο να αρρωστήσει κάθε φορά – ιδιαίτερα όταν ξεκινάει για πρώτη φορά παιδικό σταθμό, ενώ όσο μεγαλώνει τόσο ωριμάζει η άμυνά του και δεν πέφτει στο κρεβάτι με το παραμικρό.
Πώς να βοηθήσω την άμυνα του οργανισμού του παιδιού μου;
Ένα κατά τα άλλα υγιές παιδί που παίρνει βάρος, τρώει και κοιμάται σωστά, έχει όλα τα εφόδια να ανταπεξέλθει στις ιώσεις. Ο θηλασμός θωρακίζει το ανοσοποιητικό σύστημα του μικρού παιδιού. Όταν είναι άρρωστο βοηθάμε την άμυνά του με απλούς τρόπους: του δίνουμε άφθονα υγρά – θα προτιμήσει το γάλα του για λίγες μέρες, δεν πρέπει να το πιέζουμε να φάει στερεές τροφές εάν δε θέλει. Όταν αναρρώσει η όρεξή του θα επιστρέψει οπότε και θα αναπληρώσει το χαμένο έδαφος. Ξεκουράζεται εάν το επιθυμεί, ανακουφίζουμε τα συμπτώματά του όπως τον υψηλό πυρετό και την ρινική καταροή, το ντύνουμε σωστά και το βγάζουμε και λίγο στο φρέσκο αέρα εάν αναρρώνει και δεν έχει πυρετό. Επίσης του δίνουμε άφθονες αγκαλιές και αγάπη.
Γιατί το παιδί μου παθαίνει τόσες πολλές ιώσεις;
Υπάρχουν άπειροι ιοί. Είναι φυσιολογικό ένα παιδί να έχει μέχρι και 10 ιώσεις το χρόνο. Ιδιαίτερα ευαίσθητα είναι τα παιδιά που πάνε στον παιδικό σταθμό και αυτά που έχουν μεγαλύτερα αδέρφια. Σπάνια ο παιδίατρος θα υποψιαστεί κάποιο πρόβλημα στην άμυνα του οργανισμού και θα ζητήσει περαιτέρω διερεύνηση . Απλά μέτρα και συνήθειες όπως το πλύσιμο των χεριών και η καλή υγειινή μπορούν να προλάβουν τη μετάδοση των ιών.
Πως ξέρω αν το παιδί μου έχει λοίμωξη από ιό ή από μικρόβιο;
Πρέπει να συμβουλεύεστε κάθε φορά τον παιδίατρό σας. Συνήθως το παιδί με μικροβιακή λοίμωξη φαίνεται πιο βαριά άρρωστο, ανόρεκτο ή ληθαργικό.
Υψηλός πυρετός δε σημαίνει πάντα μικρόβιο.
Μεγαλύτερη αξία έχει συνήθως η γενική κατάσταση του παιδιού: πως είναι η διάθεσή του όταν πέφτει ο πυρετός; Παίζει; Γελάει;
Πηχτή ή πράσινη έκκριση από τη μύτη δε σημαίνει πάντα μικρόβιο.
Πολλές φορές το παιδί σταδιακά χειροτερεύει εάν έχει μικρόβιο. Ο παιδίατρος μπορεί να χρειαστεί να το ξαναδεί για να βγάλει διάγνωση.
Άλλες φορές είναι πιθανό το παιδί αρχικά να έχει ίωση και κάποια στιγμή στην πορεία να κολλήσει από πάνω μικρόβιο. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να παρακολουθείτε το παιδί ακόμα κι αν έχει διαγνωστεί ίωση. Με τα παιδιά τα πράγματα αλλάζουν γρήγορα. Αν έχει κάποιο καινούργιο σύμπτωμα ή ανησυχείτε για ο,τιδήποτε, πρέπει να ενημερώσετε ξανά με τον παιδίατρό σας.
Μερικές φορές ο παιδίατρος θα συστήσει και εξετάσεις από το λαιμό ή το αίμα. Σε αμφίβολες ή δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να σας ζητήσει να πάτε στο νοσοκομείο.
Γιατί να μην πάρει το παιδί μου αντιβίωση ούτως ή άλλως ή «προληπτικά»;
Τα αντιβιοτικά μπορεί να βλάψουν το παιδί μας.
Κάθε φάρμακο είναι δηλητήριο με πιθανότητα πολλών ανεπιθύμητων ενεργειών και μιας επιθυμητής, εκείνης για την οποία δίνεται.
Κάθε φάρμακο που δίνεται στο παιδί μας άσκοπα μπορεί να επιβαρύνει τον οργανισμό του.
• Τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν άμεσες παρενέργειες που μπορεί να είναι σοβαρές, όπως αλλεργική αντίδραση, διάρροιες, πόνο στην κοιλιά.
• Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι μωρά που παίρνουν συχνά αντιβίωση ή χωρίς λόγο ίσως κινδυνεύουν να αναπτύξουν αλλεργίες στο μέλλον, όπως έκζεμα, άσθμα.
• Στο σώμα μας (στη μύτη, στο λαιμό, στο δέρμα, στο έντερο) κατοικούν ‘καλά’ ή αθώα μικρόβια που αποτρέπουν τα επικίνδυνα να εισβάλουν σε αυτό. Τα αντιβιοτικά σκοτώνουν όλα τα μικρόβια χωρίς εξαίρεση, ακόμα και τα καλά. Έτσι μπορούν να βλάψουν την άμυνα του οργανισμού εάν δε χρειάζονται και να ανοίξουν το έδαφος σε λοίμωξη από πιο επικίνδυνα μικρόβια.
• Τα μικρόβια βρίσκουν τρόπους να αναπτύσσουν αντίσταση στα αντιβιοτικά. Αν ένα παιδί παίρνει συχνά αντιβιοτικά αλόγιστα, κινδυνεύει να αναπτύξει στο σώμα του μικρόβια ανθεκτικά στα φάρμακα. Έτσι μπορεί στο μέλλον μια βαριά λοίμωξη να μη μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Η αντίσταση των μικροβίων από την αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών είναι σήμερα από τα πιο σοβαρά προβλήματα στη σύγχρονη ιατρική και σημαντική αιτία θανάτου στα νοσοκομεία της χώρας μας.
Σ Παπαβέντσης MBBS MRCPCH DCH IBCLC 2012
Πηγή: https://pediatros-thes.gr/
