Φοβάστε ότι το παιδί σας που διανύει την περίοδο της προεφηβείας θα εξελιχθεί σε ένα θυμωμένο έφηβο; Φοβάστε ότι υπάρχει περίπτωση να κληθεί να αντιμετωπίσει δυσαρεστα συναισθήματα κατα τη εφηβεία και αναρωτιέστε αν θα μπορούσατε να κάνετε κάτι για να το αποτρέψετε;
Αυτό σημαίνει ότι είστε πολύ διορατικοί ώστε να μπορείτε να δείτε δυσκολίες εν τη γενέσει τους. Τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένα παιδί είναι δυνατό να έχουν επίδραση στη ζωή του εφήβου που διαμορφώνεται. Ένας θυμωμένος έφηβος είναι συνήθως ένας νέος που έχει αναγκαστεί να καταπιέζει τα συναισθήματά του για μεγάλο διάστημα. Και η πραγματικότητα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι προέφηβοι και οι έφηβοι στο σχολείο και την κοινωνία γενικότερα δεν είναι καθόλου υποστηρικτική. Επομένως, καθώς ο χρόνος περνά αν δεν έχουν κάποιον να ακούει τις σκέψεις, τις ανησυχίες και τα συναισθήματα τους, είναι λογικό να νιώθουν απομονωμένοι και τρομαγμένοι.
Όταν τα παιδιά κάνουν την πρώτη τους απόπειρα να μοιραστούν τα συναισθήματά τους με τους γονείς τους, οι περισσότεροι γονείς συνήθως προσπαθούν να κάνουν τα παιδιά τους να σταματήσουν να κλαίνε και να μην είναι θυμωμένα καθώς αυτό τους έχει μάθει η κοινωνία να κάνουν. Ωστόσο αυτό έχει σαν συνέπεια τα παιδιά να νιώθουν ότι οι γονείς τους δεν τους υποστηρίζουν. Επομένως, ο φόβος και η θλίψη που έχουν βιώσει αλλά έχουν μάθει ότι δεν πρέπει να εκφράζουν με κλάμα, συσσωρεύεται και μετατρέπεται σε θυμό που εκφράζεται με διάφορους τρόπους.
Ακόμα και αν αντιληφθείτε νωρίς ότι είναι ευεργετικό για τα παιδιά να ακούτε τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά τους, είναι πολύ πιθανό να μην μοιραζονται τα πάντα μαζί σας, γεγονός που μπορεί να εκδηλωθεί σε θυμό μέσα στο χρόνο. Και μπορεί, επειδή σας αγαπά και νιώθει ασφάλεια κοντά σας να τον εκφράζει με τη μορφή:
«Δεν με ακούς ποτέ!» ή «Τι σε νοιάζει εσένα;» ή «Παράτα με! Δεν με καταλαβαίνεις και δε θα με καταλάβεις ποτέ!»
Κάτι τέτοιο δεν είναι δίκαιο, αλλά το λάθος δεν είναι δικό σας. Όσο και αν προσπαθείτε σαν γονείς να αγαπάτε και να καθοδηγείτε τα παιδιά σας, ποτέ δεν μπορείτε να είστε τέλοιοι και είναι λογικό. Τα παιδιά χρειάζονται κάποιον να τα ακούει και να τα βοηθάει να επουλώνουν τις πληγές τους. Και πολλές φορές αυτό που τα έχει πληγώσει έχει να κάνει με εσάς ή το προβάλλουν πάνω σας. Και είναι δύσκολο να ακούτε άκριτα και με σεβασμό τα παιδιά σας να σας κατηγορούν ή να στρέφονται εναντίον σας καθώς ξεδιπλώνουν τα συναισθήματά τους, αλλά δυστυχώς αυτή είναι η δουλειά σας.
Τι μπορείτε να κάνετε.
Μια πιθανή κίνηση θα ήταν να παροτρύνετε το παιδί να δει κάποιον ειδικό. Το να μιλά σε κάποιον έξω από την οικογένεια για πράγματα που το απασχολούν είναι πολύ βοηθητικό. Αν δεν του αρέσει ο ειδικός μετά την πρώτη ή τη δεύτερη συνεδρία βρείτε κάποιον άλλον. Τα παιδιά είναι πολύ γρήγορα σε θέση να καταλάβουν αν αυτός που είναι απέναντί τους μπορεί να τους βοηθήσει ή όχι και αν μπορούν να τον εμπιστευτούν. Το σημαντικό είναι το παιδί να νιώθει καλά και ασφάλεια με τον άνθρωπο στον οποίο θα πάει, ώστε να μπορέσει να ανοιχτεί και να βοηθηθεί ουσιαστικά.
Όπως και να έχει, τα παιδιά χρειάζονται εσάς, τους γονείς τους, να ξέρετε και να κατανοείτε τα συναισθήματά τους. Η δική σας προσοχή είναι αυτή που θα τους δώσει τη δύναμη να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της εφηβείας που πλησιάζει. Η αγάπη σας είναι η κινητήριος δύναμη. Επομένως, δώστε στα παιδιά σας την προσοχή που χρειάζονται, ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι πώς ακριβώς να το πετύχετε.
Μπορείτε να βγείτε μια μέρα μαζί και να περάσετε καλά κάνοντας κάτι που ευχαριστεί και τους δυο. Ή να καθορίσετε μια «δική σας ώρα» μόνο για εσάς και το παιδί σας, κατά την οποία θα κάνετε ό,τι του αρέσει. Ρωτήστε το και δείτε τι είναι αυτό με το οποίο θα μπορούσατε να καταπιαστείτε. Να είστε ευχάριστοι κατά τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων. Μην ανοίγετε πολλά θέματα και μην κάνετε ερωτήσεις. Μην ψάχνεστε και μην αναφερθείτε σε κάποια από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτό το διάστημα το παιδί ή εσείς. Αντίθετα, επικεντρωθείτε στο πόσο αξιαγάπητο είναι το παιδί σας όταν περνάει καλά μαζί σας και στο τι σας δείχνει σχετικά με τα πράγματα και τις δραστηριότητες που του αρέσουν.
Στη συνέχεια και αφού θα έχει ανοιχτεί και θα έχει αφήσει ελέυθερα τα συναισθήματα του (η «δική σας ώρα» σίγουρα θα φέρει στην επιφάνεια πραγματικά συναισθήματα) δώστε προσοχή και ακούστε τι έχει να σας πει. Αν εκδηλώσει θυμό, μην τσακωθείτε ή προσπαθήσετε να αιτιολογήσετε συμπεριφορές. Απλά δείξτε ότι σας στεναχωρεί το ότι νιώθει τόσο άσχημα. Μπορεί να θελήσει να κλάψει ή και να απομακρυνθεί για να μην τα δείτε σε αυτή την ευάλωτη στιγμή.
Όταν ένα παιδί βιώνει συναισθήματα φόβου ή θυμού, χρειάζεται κάποιον να το ακούει και να το προστατέψει από το να χτυπήσει ή να κάνει κακό.
Το ένστικτό του του του λέει να παλέψει για τη ζωή του και είναι πιθανό να κλάψει ή να αρχίσει να τρέμει και να ιδρώνει. Αυτά είναι σημάδια ότι αντιμετωπίζει το φόβο που το κάνει να νιώθει τόσο μόνο. Προσπαθεί να παλέψει με το φόβο αυτό, αλλά μπορεί να φαίνεται σα να εναντιώνεται σε εσάς. Ενδέχεται να γίνεται βίαιο. Να κοπανάει τις πόρτες και να σας κλέινει έξω από το δωμάτιό του ή να προσπαθεί να σας χτυπήσει.
Τα παιδιά δεν πρόκειται να σας δείξουν κάποιο σημάδι ότι είναι καλά μέχρι να τελειώσει κάποιο τέτοιο συναισθηματικό ξέσπασμα, αλλά αν μπορέσετε να μείνετε μαζί τους μέχρι το τέλος θα δείτε μεγάλη αλλαγή στη συμπεριφορά τους όταν ηρεμήσει. Θα νιώθει πιο κοντά σε εσάς και πιο χαλαρό. Η αγάπη σας θα το έχει βοηθήσει να το ξεπεράσει.
Είναι πολύ δύσκολο να μέινετε υποστηρικτικοί και να δείχνετε ότι νοιάζεστε όταν τα παιδιά σας βγάζουν τον χειρότερο εαυτό τους. Τις περισσότερες φορές σας κατηγορούν ότι είστε οι χειρότεροι και η αιτία που υποφέρουν. Ξέρουν τι σας πονάει και το χτυπάνε με το χειρότερο τρόπο πολλές φορές. Το να τα ακούτε με σκοπό να τα βοηθήσετε να ξεπεράσουν το άσχημο συνάισθημα που έχουν και να μην απαντάτε στις κατηγορίες τους δεν είναι καθόλου εύκολο και φυσικά δεν πρόκειται να το πεύχετε με την πρώτη φορά. Θα χρειαστεί αρκετές προσπάθειες για να μπορέσετε να είστε δίπλα έστω και τα πέντε πρώτα λεπτά ενός ξεσπάσματος θυμού του παιδιού σας. Σταδιακά οι δικές σας θυμωμένες αντιδράσεις θα μετατραπούν στην ήρεμη πρόθεσή σας να ακούσετε όλα όσα έχει να σας πει και να μείνετε δίπλα του.
Στη διαδικασία αυτή είναι πολύ πιθανό να χρειαστείτε κάποιον να ακούει εσάς και τη δική σας δυσκολία να το καταφέρετε. Οι γονείς χρειάζονται συναισθηματική υποστήριξη πολλές φορές στην «καριέρα» τους ώστε να είναι και εκείνοι με τη σειρά τους σε θέση να ακούσουν ουσιαστικά τα παιδιά τους. Μια τέτοια διαδικασία θα σας βοηθήσει να αναγνωρίζετε τα συναισθήματα των παιδιών σας και να ακούτε τις πραγματικές τους ανάγκες. Θα μπορείτε να είστε λιγότερο ανήσηχοι και θυμωμένοι και σε θέση να δείξετε την αγάπη σας στα παιδιά σας που τόσο πολύ την έχουν ανάγκη, ακόμα και όταν σας έχουν βγάλει εκτός εαυτού.
Γράφει η ψυχολόγος Χριστίνα Πολυδώρου
Πηγή: efiveia.gr
